YALNIZLAÞAN ÝNSAN
Ýlkel insan doðaya karþý güçsüzdü. Yaþayabilmesi için doðayla savaþmasý gerekiyordu. Toplumsallaþmasýný tamamlamamýþ ve üretim iliþkileri geliþmemiþ ve toplumsal üretimi gerçekleþtirememiþ olan insan
yalnýzdý. Bu durumda doðanýn kendisine verdikleriyle yetiniyordu. Bilinç düzeyi düþüktü. Genelleme ve soyutlama yeteneði daha henüz tam olarak oluþmamýþtý. Bu nedenle doðayla sorunlarýný çözmekte zorlanýyordu. Ýlkel insan kendi dýþýnda geliþen ve kendisini çok aþan olay ve oluþumlar karþýsýnda çaresiz, güdümlü ve edilgendi. Geliþen olaylarýn farkýnda olamadýðý içinde bilgisiz ve korku içindeydi. Özünde bilinmeyen her þey insanda korku yaratýr. Yalnýz insanda korkar. Çünkü tek baþýna doðayla baþa çýkmasý olanaksýzdýr.
Bu çaresizlik, bilgisizlik, korku ve yaþama güdüsü (beslenme, barýnma, hayatta kalma…
insaný yalnýz yaþamaktan, birlikte yaþamaya doðru itmiþtir. Ýnsanlar zorunlu olarak bir araya geldiler. Çünkü insan ancak birlikte yaþamaya baþladýktan sonra insanlaþmýþtýr. Bu anlamda insan “toplumsal bir varlýktýr”.
Ýnsan toplumsal bir varlýk olup; birlikte yaþamaya baþlamasý süreç içinde bir çok benzer veya farklý kurum ve kurallarýn oluþmasýný da varlaþtýrdý. Birlikte yaþayan insanlar, ister istemez kendi aralarýnda bir çok sorunu da var ettiler. Zamanla kendi aralarýnda doðan sorunlarý çözebilmeleri, barýþ ve dirlik içinde yaþayabilmeleri için bu kurum ve kurallar bir gereksinim olarak doðdu.
Þu bir gerçek ki bireyler kiþiliklerini, kimliklerini bu kurum ve kurallarýn deðerleri içinde edinmiþlerdir. Bu konum insanýn toplumsal bir varlýk olmasýndan kaynaklanan bir durumdur. Bir insaný toplum dýþýna itin, onun insanlaþmadýðýný görürsünüz. Görünümü insan olsa da, davranýþlarý insanca olmadýðýný tespit edersiniz.
Uzam içinde farklý toplumsal iliþkiler oluþmuþtur. Her toplumsal üretim, kendi toplumsal iliþkilerini de var etmiþtir. Bu anlamda insan davranýþlarý da bu iliþkilerin meydana getirdiði maddi ve manevi deðerlerin etkileriyle oluþur. Kiþilikler ve davranýþlar da bu anlamda çeþitlilik gösterir.
Her birey doðduðu ailenin, çevrenin veya yetiþtiði toplumun ve o dönemde geçerli olan toplumsal deðerlerin etkisi altýnda kendisi olmuþtur. Kimlik ve kiþilik toplumsal deðerlerin dýþýnda olamaz.
Birlik ve bütünlük içinde yaþayan, sorunlarýný baþkasýyla paylaþan, üreten, yaratan, araþtýran, sorgulayan insan yalnýzlýðýný yenen insandýr. Böylesi bir insan her türlü iliþkisinde baþarýlý bir ivme çizer. Birlikte yaþamayý, sevgiyi, paylaþmayý, dayanýþmayý, dostluðu, kardeþliði, üretmeyi ve güven vermeyi …bilmeyen veya beceremeyen insan özünde yalnýz insandýr. Yalnýz insan ayný zamanda güdümlü ve edilgen insandýr da.
Yalnýz olan insanýn korkusu vardýr! Yalnýz olan insan mutsuzdur, yaþam onun için bir yüktür! Yalnýz olan insan bencil ve kendincidir! Yalnýz olan insan yabanýldýr! Yalnýz olan insan bilgisizdir! Yalnýz olan insan cahil ve kabadýr! Yalnýz olan insan beceriksiz ve umutsuzdur….vb.
Bugün yaþadýðýmýz dünyanýn çaðdaþ insanýna baktýðýmýzda, gerçekten de büyük yýðýnlarýn içinde bir çok insanýn yalnýz yaþadýðýný gözlemleyebiliriz. Çoðunluk içinde, yalnýzlýk yaþayan o kadar çok insan var ki!... Teknolojik ve bilimsel geliþmenin dünyayý çok küçülttüðü bir dönemde; insanýn bu kadar yalnýz olmasý aslýnda bir paradokstur. Bu geliþmiþ iletiþim çaðýnda insanýn yalnýzlýk yaþamasý düþündürücüdür!
Özünde bu durumun bir çok nedeni vardýr. Bu nedenleri burada iþlemek yazýnýn amacýný ve boyutunu aþar. Ama þunu söyleyebilirim ki Yeni Dünya Düzeni ve Kapitalist sistem; tüketime yönlendirerek insaný kendisine yabancýlaþtýrmaktadýr. Ýnsan bir üretim varlýðý olarak kendisini sürekli yenilerse yalnýzlýktan kurtulabilir. Bu üretim tek baþýna ekonomik anlamda deðil, ayný zamanda moral deðerler anlamýnda da olmalýdýr. Ama söz konusu Kapitalizm ve en son versiyonu olan YDD (Yeni Dünya Düzeni) bugün insana bireyciliði ve bencilliði aþýlýyor. Çünkü YDD ve Kapitalist sistem toplumculuktan uzak bir modelle karþýmýza çýkmýþtýr. Bu model özünde insana “her þeye sahip olma” bilincini yükler. Bu yanýyla da bireysel çýkarý , bütünün çýkarýna adeta yeðler. Ürettiði halde, ürettiðini elde edemeyen insanlarda bir yabancýlaþma ve yalnýzlaþma olgusu ortaya çýkar.
Bu bireyci, üretimden uzak yada üretimi çok küçük çýkar guruplarý yararýna yaptýran, büyük çoðunluða açlýk, yoksulluk, savaþ ve umutsuzluk sunan sistem insaný edilgen ve kendisine uyumlu hale getirmiþtir. Sorgulamayan, kafa yormayan bilinçsiz insan topluluklarý birbirlerini dýþlayarak çözümsüzlüðe ve düþmanlýða öylece itilirler.
Bu sitem ayný zamanda etik deðerlerin dejenere olmasýný da doðurmuþtur. Öyle zamanlar olmuþtur ki; bu insan dýþý sistem ahlaki deðerleri küçümseyen, dostluðu, paylaþmayý, barýþý, kardeþliði … yok sayan bir anlayýþý dayatmýþtýr. Çünkü bu sistem, bu anlatýlan deðerleri (dostluk, kardeþlik, paylaþým, eþitlik, barýþ..vb. ) bugünün post-modern anlayýþý içinde “deðersiz” görmüþtür.
Büyük yýðýnlar içinde, yalnýzlýk yaþayan her insanýn korkusu vardýr. Ýnsan sistemle yabancýlaþtýðý andan itibaren, kendisiyle de yabancýlaþýr. Yabancýlaþan insan kendisiye toplum arasýnda ki bütünlüðünü kuramayan ve anlamda bilinç bulanýklýðý yaþayan insandýr. Bundan daha korkunç ne olabilir ki. Büyük çoðunluk içinde yalnýz yaþadýðýný far eden insanýn psikolojik huzursuzluðu ve saldýrganlýðý artar. Çevreye olmadýk zararlar vermeye baþlar. Hýrsýzlýk, kapkaçlýk…gibi olumsuzluklarý artar.
Yalnýz insan üretmeyen, paylaþmayan, konuþmayan, sorunlarýný anlatmayan insandýr. Yalnýz insan çekingen, mutsuz, geleceðe dönük umutsuz ve korku içinde olan insandýr. Benliðinde hep belirsizlik bulunur.
Ýnsaný yalnýzlýðýndan kurtarmak gerekir. Bu yolu ve yöntemi de toplumcu ve çoðulcu bir sistem içinde üretken ve ürettiðini paylaþan bir toplumsal yapýnýn var edilmesidir.
Böylesi bir sistem (toplumcu ) insaný yalnýzlýðýndan kurtarabilir mi?....
Bu sorunun yanýtý yalnýz insaný ya kurtaracak ya da …..!?
12.06.2006
Not; bu yazý da uzun oldu, biliyorum. Bu anlamda herkesten özür diliyorum. Ýnanýn bazen bunun farkýna varamýyorum. Baþlayýncayazý akýp gidiyor. Yada yazýmda hep bir eksiklik varmýþ duygusuna kapýlýyorum. Bu da istemeden yazýmý uzatan bir etken olarak sizlere olumsuz yansýmama neden oluyor.
Sevgiyle kalýn