Menemen olayýný unutmayýn


ADI Mustafa Fehmi Kubilay. Baba adý Hüseyin, ana adý Zeynep.

Giritli bir ailenin çocuðu. 1906 doðumlu. Kubilay bir öðretmen. Cumhuriyet öðretmeni. 1930 yýlýnda Ýzmir’in Menemen Ýlçesi’nde askerlik görevini yapýyor. O sýrada 24 yaþýnda.

23 Aralýk 1930 sabahý, bundan tam 76 yýl önce, Menemen’de tuhaf bir þeyler oluyor. Sabahýn erken saatlerinde dördü silahlý altý kiþi belediye meydanýnda tekbir getirerek gezinmeye baþlýyor. Hepsi çember sakallý. Baþlarýnda sarýk, sýrtlarýnda cüppe var.

Ortalýkta dolanan altý kiþi, "Biz þeriat ordusuyuz" deyip Müftü Camii’ne giriyorlar. Elebaþýlarý olan Derviþ Mehmet camide namaz kýlanlara kendini "mehdi" olarak tanýtýyor ve dini korumaya geldiklerini söylüyor. Arkalarýnda 70 bin kiþilik Halife ordusu olduðunu, öðle saatlerine kadar þeriat bayraðý altýnda toplanmayanlarýn kýlýçtan geçirileceðini teblið ediyor!

Derviþ Mehmet isimli sapýk ve arkasýndaki yobazlar, camideki yeþil bayraðý alýp uzun bir sopaya takýyorlar. Yoldan geçen birine meydanda bir çukur kazdýrýp bayraðý oraya dikiyorlar. Yobazlar bayraðýn çevresinde dönmeye, tekbir getirmeye, zikretmeye baþlýyorlar... Ve baðýrýyorlar:

"Þapka giyen káfirdir. Yakýnda yine þeriata dönülecektir. Bize kurþun iþlemez." Ýþin acý yaný, Menemen ahalisinden bazýlarý bunlara alkýþ tutuyor!

* * *

Olaylar ilçedeki askeri birliðe duyuruluyor. Alay komutaný, yedeksubay Kubilay’ý bir manga askerle birlikte olay yerine gönderiyor. Kubilay ve askerlerin silahlarýnda mermi yok. Süngü takýp olay yerine gidiyorlar.

Kubilay askerlerini meydan giriþinde býrakýyor ve yobazlardan teslim olmalarýný istiyor. Ýþte bu anda yobazlardan biri ateþ ediyor.

Kubilay yaralanýp yere düþüyor. Ayaða kalkýp cami avlusuna doðru kaçýyor, ama orada tekrar yere düþüyor. Çevredeki kalabalýk paniðe kapýlýp kaçýþýyor.

Derviþ Mehmet ve arkadaþlarý, iþte o anda Kubilay’ýn baþýna çöküyorlar. Mehmet, çantasýný açýp testere aðýzlý bað býçaðýný çýkarýyor...

Ve yaralý yedeksubay Kubilay’ýn baþýný orada kýtýr kýtýr kesip gövdesinden ayýrýyor.

Kin ve nefret gözlerini öylesini bürümüþ ki, kesik baþtan akan kaný içiyorlar. Saçlarýndan tuttuðu kesik baþ, þimdi Derviþ Mehmet’in elindedir.

Yeþil bayraðýn sopasýna kesik baþý dikmeye çalýþýyorlar, ancak bir türlü baþaramýyorlar. Bunun üzerine birileri kendilerine ip getiriyor. Kesik baþ, yeþil bayraðýn dikili olduðu sopaya iple baðlanýyor.

* * *

Bütün bunlar olurken yine tekbirler getirilmekte, "Ey ahali din elden gidiyor" çýðlýklarý Menemen’de yankýlanýyordu.

Silah seslerini duyan bir mahalle bekçisi olay yerine koþarak yetiþti. Bekçi Hasan ateþ edip yobazlardan birini yaraladý. Hemen ardýndan yobazlar ateþ edip Hasan’ý orada þehit ettiler. Arkadaþýnýn yardýmýna koþan bekçi Þevki de yobazlarýn açtýðý ateþ sonucu þehit düþtü.

Birkaç dakika içinde üç þehit verilmiþ, bir baþ kesilmiþtir.

Yobazlar mutludur! Kubilay’ýn kesik baþý, yeþil bayraðýn sopasý üzerinde sallanmaktadýr. Ýþte bu aþamada asker olay yerine yetiþti. Komutan "Teslim olun" diye baðýrdý. Yobazlarýn yanýtý kesindi:

"Bize kurþun iþlemez."

Askeri birlik ateþ etti. Yobazlardan bazýlarý orada yere serilirken, bazýlarý kaçtý. Daha sonra hepsi birden yakalandý.

Menemen olayý genç Cumhuriyet rejiminin 1925 yýlýndaki Þeyh Sait haininin isyanýndan sonra tanýk olduðu ikinci önemli irtica olayýdýr.

Hükümet sýkýyönetim ilan etti. Menemen’de General Mustafa Muðlalý baþkanlýðýnda bir Harp Divaný kuruldu. Olaya doðrudan veya dolaylý katýlan bütün sanýklar yargýlandý. 18 gün süren yargýlama sonucunda karar açýklandý:

40 kiþi sorumsuzluðu nedeniyle salýverildi, 27 sanýk beraat etti, 41 suçlu çeþitli hapis cezalarý aldý.

36 kiþiye idam cezasý verildi.

Ancak bazýlarýnýn yaþý küçük olduðundan, onlarýn ölüm cezalarý aðýr hapse çevrildi.

28 sanýk, 3 Þubat 1931 gecesi Menemen’de idam edildi. Yobazlardan bazýlarý, yedeksubay Kubilay’ýn baþýnýn kesildiði yerde asýldý.

Bir sanýk sehpaya götürülürken kaçtý. Ýki hafta sonra yakalandý ve ertesi gün idam edildi. Olayýn hemen ardýndan Menemen’de devrim þehidi iki bekçi ve Kubilay adýna anýt dikildi. Anýtýn üzerinde þöyle yazar:

"Ýnandýlar, dövüþtüler, öldüler. Býraktýklarý emanetin bekçisiyiz."

* * *

Atatürk, Menemen olayýna çok kýzdý. Söylentiye göre, Menemen’in haritadan silinmesini emretti. Daha 10 yýl önce Yunan iþgali altýnda inleyen bir ilçede yobazlarýn yaptýðý ve halktan bazýlarýnýn bu yobaz sürüsüne arka çýkmasý, onu çileden çýkarmýþtý.

O dönemde ortada kararlý bir devlet vardý. Savaþtan yeni çýkmýþtýk, güçsüzdük, olanaklar yetersizdi. Ama devletin ve cumhuriyet rejiminin onuru, ilkeleri ve inancý vardý... Çünkü ülkeyi Mustafa Kemal Atatürk gibi bir devlet adamý ve onun devrimci kadrolarý yönetiyordu.

Nitekim mahkeme derhal kuruldu, yargýladý ve gereken cezalarý verdi.

Þimdi bir düþünün bakalým, ayný durum bugün olsa acaba ne yapýlýr?

Yarýn, bu korkunç irtica olayýnýn 76. yýldönümünde Menemen’de törenler düzenlenecek. Yýlanýn baþý aradan geçen 76 yýla karþýn ülke genelinde ezilmedi. Unutmayýn, yýlan pusuda bekliyor.

22 Aralýk 2006
Emin ÇÖLAÞAN

Menemen olayýný unutmayýn


ADI Mustafa Fehmi Kubilay. Baba adý Hüseyin, ana adý Zeynep.

Giritli bir ailenin çocuðu. 1906 doðumlu. Kubilay bir öðretmen. Cumhuriyet öðretmeni. 1930 yýlýnda Ýzmir’in Menemen Ýlçesi’nde askerlik görevini yapýyor. O sýrada 24 yaþýnda.

23 Aralýk 1930 sabahý, bundan tam 76 yýl önce, Menemen’de tuhaf bir þeyler oluyor. Sabahýn erken saatlerinde dördü silahlý altý kiþi belediye meydanýnda tekbir getirerek gezinmeye baþlýyor. Hepsi çember sakallý. Baþlarýnda sarýk, sýrtlarýnda cüppe var.

Ortalýkta dolanan altý kiþi, "Biz þeriat ordusuyuz" deyip Müftü Camii’ne giriyorlar. Elebaþýlarý olan Derviþ Mehmet camide namaz kýlanlara kendini "mehdi" olarak tanýtýyor ve dini korumaya geldiklerini söylüyor. Arkalarýnda 70 bin kiþilik Halife ordusu olduðunu, öðle saatlerine kadar þeriat bayraðý altýnda toplanmayanlarýn kýlýçtan geçirileceðini teblið ediyor!

Derviþ Mehmet isimli sapýk ve arkasýndaki yobazlar, camideki yeþil bayraðý alýp uzun bir sopaya takýyorlar. Yoldan geçen birine meydanda bir çukur kazdýrýp bayraðý oraya dikiyorlar. Yobazlar bayraðýn çevresinde dönmeye, tekbir getirmeye, zikretmeye baþlýyorlar... Ve baðýrýyorlar:

"Þapka giyen káfirdir. Yakýnda yine þeriata dönülecektir. Bize kurþun iþlemez." Ýþin acý yaný, Menemen ahalisinden bazýlarý bunlara alkýþ tutuyor!

* * *

Olaylar ilçedeki askeri birliðe duyuruluyor. Alay komutaný, yedeksubay Kubilay’ý bir manga askerle birlikte olay yerine gönderiyor. Kubilay ve askerlerin silahlarýnda mermi yok. Süngü takýp olay yerine gidiyorlar.

Kubilay askerlerini meydan giriþinde býrakýyor ve yobazlardan teslim olmalarýný istiyor. Ýþte bu anda yobazlardan biri ateþ ediyor.

Kubilay yaralanýp yere düþüyor. Ayaða kalkýp cami avlusuna doðru kaçýyor, ama orada tekrar yere düþüyor. Çevredeki kalabalýk paniðe kapýlýp kaçýþýyor.

Derviþ Mehmet ve arkadaþlarý, iþte o anda Kubilay’ýn baþýna çöküyorlar. Mehmet, çantasýný açýp testere aðýzlý bað býçaðýný çýkarýyor...

Ve yaralý yedeksubay Kubilay’ýn baþýný orada kýtýr kýtýr kesip gövdesinden ayýrýyor.

Kin ve nefret gözlerini öylesini bürümüþ ki, kesik baþtan akan kaný içiyorlar. Saçlarýndan tuttuðu kesik baþ, þimdi Derviþ Mehmet’in elindedir.

Yeþil bayraðýn sopasýna kesik baþý dikmeye çalýþýyorlar, ancak bir türlü baþaramýyorlar. Bunun üzerine birileri kendilerine ip getiriyor. Kesik baþ, yeþil bayraðýn dikili olduðu sopaya iple baðlanýyor.

* * *

Bütün bunlar olurken yine tekbirler getirilmekte, "Ey ahali din elden gidiyor" çýðlýklarý Menemen’de yankýlanýyordu.

Silah seslerini duyan bir mahalle bekçisi olay yerine koþarak yetiþti. Bekçi Hasan ateþ edip yobazlardan birini yaraladý. Hemen ardýndan yobazlar ateþ edip Hasan’ý orada þehit ettiler. Arkadaþýnýn yardýmýna koþan bekçi Þevki de yobazlarýn açtýðý ateþ sonucu þehit düþtü.

Birkaç dakika içinde üç þehit verilmiþ, bir baþ kesilmiþtir.

Yobazlar mutludur! Kubilay’ýn kesik baþý, yeþil bayraðýn sopasý üzerinde sallanmaktadýr. Ýþte bu aþamada asker olay yerine yetiþti. Komutan "Teslim olun" diye baðýrdý. Yobazlarýn yanýtý kesindi:

"Bize kurþun iþlemez."

Askeri birlik ateþ etti. Yobazlardan bazýlarý orada yere serilirken, bazýlarý kaçtý. Daha sonra hepsi birden yakalandý.

Menemen olayý genç Cumhuriyet rejiminin 1925 yýlýndaki Þeyh Sait haininin isyanýndan sonra tanýk olduðu ikinci önemli irtica olayýdýr.

Hükümet sýkýyönetim ilan etti. Menemen’de General Mustafa Muðlalý baþkanlýðýnda bir Harp Divaný kuruldu. Olaya doðrudan veya dolaylý katýlan bütün sanýklar yargýlandý. 18 gün süren yargýlama sonucunda karar açýklandý:

40 kiþi sorumsuzluðu nedeniyle salýverildi, 27 sanýk beraat etti, 41 suçlu çeþitli hapis cezalarý aldý.

36 kiþiye idam cezasý verildi.

Ancak bazýlarýnýn yaþý küçük olduðundan, onlarýn ölüm cezalarý aðýr hapse çevrildi.

28 sanýk, 3 Þubat 1931 gecesi Menemen’de idam edildi. Yobazlardan bazýlarý, yedeksubay Kubilay’ýn baþýnýn kesildiði yerde asýldý.

Bir sanýk sehpaya götürülürken kaçtý. Ýki hafta sonra yakalandý ve ertesi gün idam edildi. Olayýn hemen ardýndan Menemen’de devrim þehidi iki bekçi ve Kubilay adýna anýt dikildi. Anýtýn üzerinde þöyle yazar:

"Ýnandýlar, dövüþtüler, öldüler. Býraktýklarý emanetin bekçisiyiz."

* * *

Atatürk, Menemen olayýna çok kýzdý. Söylentiye göre, Menemen’in haritadan silinmesini emretti. Daha 10 yýl önce Yunan iþgali altýnda inleyen bir ilçede yobazlarýn yaptýðý ve halktan bazýlarýnýn bu yobaz sürüsüne arka çýkmasý, onu çileden çýkarmýþtý.

O dönemde ortada kararlý bir devlet vardý. Savaþtan yeni çýkmýþtýk, güçsüzdük, olanaklar yetersizdi. Ama devletin ve cumhuriyet rejiminin onuru, ilkeleri ve inancý vardý... Çünkü ülkeyi Mustafa Kemal Atatürk gibi bir devlet adamý ve onun devrimci kadrolarý yönetiyordu.

Nitekim mahkeme derhal kuruldu, yargýladý ve gereken cezalarý verdi.

Þimdi bir düþünün bakalým, ayný durum bugün olsa acaba ne yapýlýr?

Yarýn, bu korkunç irtica olayýnýn 76. yýldönümünde Menemen’de törenler düzenlenecek. Yýlanýn baþý aradan geçen 76 yýla karþýn ülke genelinde ezilmedi. Unutmayýn, yýlan pusuda bekliyor.

22 Aralýk 2006
Emin ÇÖLAÞAN

Sevgili site sakinleri iþte :

12 EYLÜL DARBESÝNÝN BÝLANÇOSU

TBMM kapatýldý,anayasa ortadan kaldýrýldý,siyasi partilerin kapýlarýn akilit vuruldu ve mallarýna el konuldu,

650 bin kiþi göz altýna alýndý
1milyon 683 bin kiþi fiþlendi
açýlan 210 bin davada 230 bin kiþi yargýlandý
7 bin kiþi için idam cezasý istendi
517 kiþiye idam cezasý verild
Haklarýnda idam cezasý verilenlerden 50 si asýldý
(18 sol görüþlü,8 sað görüþlü 23 adli suçlu 1 asala militaný )
Ýdamlarý istenen 259 kiþinin dosyasý meclise gönderildi

71 bin kiþi T.C.k.nin 141,142,1maddelerinden yargýlandý
98 bin 404 kiþi örgüt üyesi olmak suçundan yagýlandý

388 bin kiþiye pasaport verilmedi
30 bin kiþi sakýncalý olduðu için iþten atýldý
ve 14 binkiþi yurttaþlýktan çýkarýldý
30bin kiþi siyasi mülteci olarak yurt dýþýna gitti
300 kiþi kuþkulu bir þekilde öldü
171 kiþinin iþkencede öldüðü belgelendi
937 fiml sakýncalý bulunduðu için yasaklandý
23 bin 677 derneðin faaliyeti durduruldu
3 bin 854 öretmen, üniversitede görevli 120 öðretim üyesinin ve 47 hakimin iþine son verildi
400 gazeteci için toplam 4000 yýl hapis cezasý istendi
Gazeteceliler 3315 yýl 6 ay hapis cezasý verildi
31 gazeteci ceza evine girdi
300 gazeteci saldýrýya uðradý ve 3 gazeteci silahla öldürüldü

Gazeteler 300 gün yayýn yapmadý
13 büyük gazete için 303 dava açýldý
39 ton gazete ve dergi imha edildi
Ceza evlerinde toplam 299 kiþi yaþamýný yitirdi
144 kiþi kuþkulu bir þekilde öldü
14 kiþi açlýk grevinde öldü
16 kiþi kaçarken vuruldu
95 kiþi çatýþmada öldü
73 kiþiye doðal ölüm raporu verildi
43 kiþinin intahar ettiði bildirildi

iþte sayýn site sakinleri bilanço ortadadýr saygýlar sunarýmmm

Sevgili site sakinleri iþte :

12 EYLÜL DARBESÝNÝN BÝLANÇOSU

TBMM kapatýldý,anayasa ortadan kaldýrýldý,siyasi partilerin kapýlarýn akilit vuruldu ve mallarýna el konuldu,

650 bin kiþi göz altýna alýndý
1milyon 683 bin kiþi fiþlendi
açýlan 210 bin davada 230 bin kiþi yargýlandý
7 bin kiþi için idam cezasý istendi
517 kiþiye idam cezasý verild
Haklarýnda idam cezasý verilenlerden 50 si asýldý
(18 sol görüþlü,8 sað görüþlü 23 adli suçlu 1 asala militaný )
Ýdamlarý istenen 259 kiþinin dosyasý meclise gönderildi

71 bin kiþi T.C.k.nin 141,142,1maddelerinden yargýlandý
98 bin 404 kiþi örgüt üyesi olmak suçundan yagýlandý

388 bin kiþiye pasaport verilmedi
30 bin kiþi sakýncalý olduðu için iþten atýldý
ve 14 binkiþi yurttaþlýktan çýkarýldý
30bin kiþi siyasi mülteci olarak yurt dýþýna gitti
300 kiþi kuþkulu bir þekilde öldü
171 kiþinin iþkencede öldüðü belgelendi
937 fiml sakýncalý bulunduðu için yasaklandý
23 bin 677 derneðin faaliyeti durduruldu
3 bin 854 öretmen, üniversitede görevli 120 öðretim üyesinin ve 47 hakimin iþine son verildi
400 gazeteci için toplam 4000 yýl hapis cezasý istendi
Gazeteceliler 3315 yýl 6 ay hapis cezasý verildi
31 gazeteci ceza evine girdi
300 gazeteci saldýrýya uðradý ve 3 gazeteci silahla öldürüldü

Gazeteler 300 gün yayýn yapmadý
13 büyük gazete için 303 dava açýldý
39 ton gazete ve dergi imha edildi
Ceza evlerinde toplam 299 kiþi yaþamýný yitirdi
144 kiþi kuþkulu bir þekilde öldü
14 kiþi açlýk grevinde öldü
16 kiþi kaçarken vuruldu
95 kiþi çatýþmada öldü
73 kiþiye doðal ölüm raporu verildi
43 kiþinin intahar ettiði bildirildi

iþte sayýn site sakinleri bilanço ortadadýr saygýlar sunarýmmm

Sevgili site sakinleri iþte :

12 EYLÜL DARBESÝNÝN BÝLANÇOSU

TBMM kapatýldý,anayasa ortadan kaldýrýldý,siyasi partilerin kapýlarýn akilit vuruldu ve mallarýna el konuldu,

650 bin kiþi göz altýna alýndý
1milyon 683 bin kiþi fiþlendi
açýlan 210 bin davada 230 bin kiþi yargýlandý
7 bin kiþi için idam cezasý istendi
517 kiþiye idam cezasý verild
Haklarýnda idam cezasý verilenlerden 50 si asýldý
(18 sol görüþlü,8 sað görüþlü 23 adli suçlu 1 asala militaný )
Ýdamlarý istenen 259 kiþinin dosyasý meclise gönderildi

71 bin kiþi T.C.k.nin 141,142,1maddelerinden yargýlandý
98 bin 404 kiþi örgüt üyesi olmak suçundan yagýlandý

388 bin kiþiye pasaport verilmedi
30 bin kiþi sakýncalý olduðu için iþten atýldý
ve 14 binkiþi yurttaþlýktan çýkarýldý
30bin kiþi siyasi mülteci olarak yurt dýþýna gitti
300 kiþi kuþkulu bir þekilde öldü
171 kiþinin iþkencede öldüðü belgelendi
937 fiml sakýncalý bulunduðu için yasaklandý
23 bin 677 derneðin faaliyeti durduruldu
3 bin 854 öretmen, üniversitede görevli 120 öðretim üyesinin ve 47 hakimin iþine son verildi
400 gazeteci için toplam 4000 yýl hapis cezasý istendi
Gazeteceliler 3315 yýl 6 ay hapis cezasý verildi
31 gazeteci ceza evine girdi
300 gazeteci saldýrýya uðradý ve 3 gazeteci silahla öldürüldü

Gazeteler 300 gün yayýn yapmadý
13 büyük gazete için 303 dava açýldý
39 ton gazete ve dergi imha edildi
Ceza evlerinde toplam 299 kiþi yaþamýný yitirdi
144 kiþi kuþkulu bir þekilde öldü
14 kiþi açlýk grevinde öldü
16 kiþi kaçarken vuruldu
95 kiþi çatýþmada öldü
73 kiþiye doðal ölüm raporu verildi
43 kiþinin intahar ettiði bildirildi

iþte sayýn site sakinleri bilanço ortadadýr saygýlar sunarýmmm